Έλληνας βρήκε τον πλανήτη «Proxima b» που μοιάζει στην Γη

Μία από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις που έχουν γίνει ποτέ αποκαλύφθηκε πριν λίγες ημέρες από αστρονόμους: Πρόκειται για τον πλανήτη «Proxima b», έναν πλανήτη σαν τη Γη, που μπορεί να κατοικηθεί κάτω από κατάλληλες συνθήκες. Στην ομάδα των 31 ερευνητών (από 8 διαφορετικές χώρες) υπάρχει και ένας Έλληνας, ο αστρονόμος Γιάννης Τσάπρας ο οποίος εργάζεται στο Astronomisches Rechen-Institut της Χαϊδελβέργης.

Οπως αποκάλυψε: «Είχαμε βάσιμες υποψίες από προηγούμενες παρατηρήσεις ότι υπήρχε ένα σήμα με περίοδο κοντά σε αυτήν που ανακαλύψαμε. Το πρόβλημα ήταν ότι, καθώς το αστέρι είναι ενεργό και έχει συχνές εκλάμψεις, προηγούμενες προσπάθειες δεν είχαν κατορθώσει να ξεχωρίσουν το σήμα του πλανήτη από την ενεργειακή δραστηριότητα του άστρου. Οπότε δεν ξέραμε αν υπάρχει όντως πλανήτης εκεί ή όχι. Η καμπάνια μας είχε λοιπόν συγκεκριμένο σκοπό. Να επιβεβαιώσουμε ή όχι την ύπαρξη αυτού του σήματος».

Ερωτηθείς αν υπάρχει περίπτωση να βρεθεί ζωή στον πλανήτη απάντησε: «Εάν έχει ατμόσφαιρα, πράγμα που δεν το ξέρουμε, και εάν υπάρχει εκεί νερό, πράγμα που επίσης δεν το ξέρουμε, τότε οι τοπικές συνθήκες μπορεί να είναι ευνοϊκές για την ύπαρξη ζωής. Δύσκολο μεν, αλλά δεν αποκλείεται. Έχουμε πάντως μια αρκετά καλή ιδέα για το τι μπορεί να παρεμποδίσει την ανάπτυξη ζωής εκεί, όπως π.χ. το ότι ο πλανήτης φαίνεται να είναι 'βαρυτικά κλειδωμένος' (δηλαδή η μία του πλευρά είναι πάντα γυρισμένη προς το άστρο του - όπως εμείς βλέπουμε πάντα τη μια πλευρά της Σελήνης) και το ότι το άστρο έχει δυνατές εκλάμψεις.

Μελέτες που έχουν γίνει πάντως σε αυτά τα φαινόμενα δεν έχουν καταλήξει εάν αποκλείουν την ανάπτυξη ζωής εκεί. Εξαρτάται από το μέγεθος του μαγνητικού πεδίου του πλανήτη και από το εάν υπάρχει ατμόσφαιρα και τι είδους. Όπως και να έχει, είναι ξεκάθαρο ότι χρειάζονται επιπλέον παρατηρήσεις και περαιτέρω μελέτες πριν μπορέσουμε να βγάλουμε συμπεράσματα».  

Ο κ. Τσάπρας εξήγησε γιατί η ανακάλυψη είναι σημαντική: «Ήδη γνωρίζουμε ότι υπάρχουν χιλιάδες εξωπλανήτες σε τροχιές γύρω από απόμακρα άστρα, αλλά ο Proxima b είναι κοσμικός μας γείτονας, στη διπλανή πόρτα, σε απόσταση μόλις 4,2 ετών φωτός. Δεν πρόκειται να βρεθεί πλησιέστερος εξωπλανήτης. Επιπλέον έχει ελάχιστη μάζα 1,3 τη μάζα της Γης και βρίσκεται και σε εύκρατη τροχιά, δηλαδή εάν υπάρχει εκεί νερό, που οι βιολόγοι θεωρούν απαραίτητο συστατικό για την ανάπτυξη ζωής (τουλάχιστον όπως εμείς την αντιλαμβανόμαστε), αυτό θα είναι σε υγρή μορφή».

Υπάρχει όμως και ένας δεύτερος λόγος: «Λαμβάνοντας υπ' όψιν πόσο δύσκολο είναι να βρούμε τόσο μικρούς πλανήτες, το γεγονός ότι βρήκαμε έναν στο αμέσως διπλανό μας άστρο σημαίνει ότι μάλλον βρίσκονται παντού. Και πραγματικά, αυτή η εικόνα έχει αρχίσει να σχηματίζεται κοιτώντας τις ανακαλύψεις που μας έρχονται από διάφορες μεθόδους. Οι μικροί βραχώδεις πλανήτες είναι σημαντικά πολυπληθέστεροι από τους μεγάλους αέρινους γίγαντες και τουλάχιστον ένα στα κάθε δύο άστρα του Γαλαξία μας έχει πλανήτες!».

Εξήγησε πάντως ότι με τη σημερινή τεχνολογία ο άνθρωπος δεν μπορεί να επισκεφτεί τον Proxima b, αλλά μπορούν να σταλούν ρομπότ για να τον εξερευνήσουν. Και εξηγεί: «Με τη σημερινή τεχνολογία, υποθέτοντας ότι έχουμε ένα σκάφος που ταξιδεύει με 56.000 χλμ/ώρα (αυτή ήταν η ταχύτητα που είχε πιάσει η αποστολή Deep Space 1), το ταξίδι θα διαρκούσε τουλάχιστον 81.000 χρόνια μέχρι τον Proxima.

Έστω ότι χρησιμοποιούσαμε και τη βαρύτητα άλλων πλανητών στο ηλιακό μας σύστημα για να πιάσουμε μεγαλύτερες ταχύτητες, το ταξίδι στην καλύτερη περίπτωση θα διαρκούσε 15.000 χρόνια (και μετά θα είχαμε και το πρόβλημα του πώς να σταματήσουμε το σκάφος αφού φτάναμε στον προορισμό μας!). Οπότε, εκτός κι γίνουν ρηξικέλευθες ανακαλύψεις στον τομέα της Φυσικής που να μας επιτρέπουν να διανύσουμε τέτοιες αστρονομικές αποστάσεις σε μικρότερο χρόνο, δεν υπάρχουν πολλές ελπίδες να πάμε εμείς εκεί».