Η πολιορκία του βράχου της Σογδιανής πραγματοποιήθηκε το 327 π.Χ. από τον Μέγα Αλέξανδρο και αποτελεί ένα μικρής σημασίας στρατιωτικό γεγονός αλλά με τεράστια στρατηγική αξία. Ο Μέγας Αλέξανδρος έπειτα από την κυριαρχία του σχεδόν σε όλη την πρώην Περσική Αυτοκρατορία στράφηκε προς την παραδοσιακά προβληματική σατραπεία της Βακτριανής.

Έπειτα από αρκετές πολεμικές επιχειρήσεις στην περιοχή, με αρκετές απώλειες, έφτασε και πολιόρκησε το φρούριο που βρισκόταν πάνω σε έναν απότομο βράχο στην περιοχή της Σογδιανής, βόρεια της σατραπείας (σημερινό Ουζμπεκιστάν), στο οποίο είχαν καταφύγει 30.000 στρατιώτες και η οικογένεια του τοπικού άρχοντα Οξυάρτη ανάμεσα τους η Ρωξάνη μετέπειτα σύζυγος του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Το φρούριο θεωρούνταν απόρθητο από τους ντόπιους και προετοιμασμένο για μακρά πολιορκία. Πριν από την πολιορκία ο Μέγας Αλέξανδρος ζήτησε την παράδοση του φρουρίου και δέχτηκε την ειρωνική απάντηση των πολιορκημένων ότι θα πρέπει να βρει στρατιώτες με φτερά για να παραδοθούν καθώς μόνο όποιος είχε φτερά θα μπορούσε να ανέβει τον ξακουστό απότομο βράχο. Το χιόνι έκανε ακόμα πιο δύσκολη την αναρρίχηση του βράχου ενώ έδινε νερό στους πολιορκημένους. Ο Μέγας Αλέξανδρος για να καταλάβει το φρούριο ζήτησε 300 εθελοντές στρατιώτες που είχαν εμπειρία στην αναρρίχηση και έταξε πλούσια δώρα και αμοιβές στους πρώτους 12 που θα έφταναν στην κορυφή ή σε όλους σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή. Οι εθελοντές βρέθηκαν και χρησιμοποιώντας σφήνες από τις σκηνές τους και σχοινιά αναρριχήθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας στον βράχο με την διαταγή το επόμενο πρωί να κουνάνε λευκά μαντήλια πάνω στην κορυφή. 30 έπεσαν κατά την αναρρίχηση ενώ όλοι οι υπόλοιποι ανέβηκαν με επιτυχία. Το επόμενο πρωί ο Αλέξανδρος έστειλε κήρυκα στους Σόγδιους ζητώντας εκ νέου να παραδοθούν στους φτερωτούς στρατιώτες που ανέμιζαν τα λευκά μαντήλια στην κορυφή. Το σοκ που υπέστησαν οι Σόγδιοι σε συνδυασμό με την εντύπωση που είχαν ότι ήταν χιλιάδες αυτοί που είχαν αναρριχηθεί τους έκανε να παραδοθούν στο μεγαλείο του Έλληνα στρατηλάτη.

Ο Μέγας Αλέξανδρος πρώτος στην πολεμική ιστορία κατάφερε να καταλάβει οχυρό χρησιμοποιώντας αλπινισμό ενώ χρησιμοποίησε άψογα τον ψυχολογικό πόλεμο. Χάνοντας μόνο 30 στρατιώτες υπέταξε όλη την Βακτριανή σε ένα βράδυ και μπορούσε πλέον να κινηθεί προς την Ινδία.