Όπως προκύπτει από τις νέες έρευνες στη Στελίδα της Νάξου, που βρίσκεται στον λόφο βορειοδυτικά του νησιού, σε μια αναπτυγμένη τουριστικά περιοχή, τρία χιλιόμετρα από τη Χώρα είναι πολύ πιθανό να κατοικούσαν κάποτε εκεί ...Νεάντερταλ.

Οι έρευνες, που ξεκίνησαν το 2013 από το Καναδικό Ινστιτούτο, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, έφεραν στο φως πλήθος αντικειμένων τα οποία πιστοποιούν τηνεμφάνιση πρώιμων ανθρώπων στην περιοχή ως και πριν από 260.000 χρόνια.

Η συντριπτική πλειοψηφία των ευρημάτων που εντοπίστηκαν στην επιφανειακή αρχαιολογική έρευνα του 2013 είχαν τη μορφή πελεκημένης πέτρας (πυριτόλιθος), ενώ βρέθηκε και μικρή ποσότητασμύριδας (υλικό που αφθονεί στο νησί, αν και όχι στη Στελίδα) και ακόμα μικρότερες ποσότητες μαρμάρου, που επίσης υπάρχει στη Νάξο.



Η κεραμική που συλλέχθηκε ήταν πολύ σπάνια και η πλειοψηφία της είναι πολύ μεταγενέστερη. Το ενδιαφέρον στην έρευνα, που θα συνεχισθεί καθώς το νέο πενταετές πρόγραμμα πήρε το «πράσινο φως» από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, είναι η χρονολόγηση των ευρημάτων, που αλλάζει τα προϊστορικά δεδομένα στις Κυκλάδες.

Μέχρι πρόσφατα οι ειδικοί θεωρούσαν ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα στα νησιά ξεκινούσε πολύ αργότερα, γύρω στην 5η χιλιετία π.Χ., ενώ μόλις το 1981, με την ανακάλυψη της θέσης στη Στελίδα, εμφανίστηκε δειλά η πιθανότητα μιας πρωιμότερης χρονολόγησης.

Το νέο ερευνητικό πρόγραμμα, τη διεύθυνση του οποίου θα έχει ο δρ. Δημήτρης Αθανασούλης, προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, ενώ επικεφαλής από πλευράς Καναδικού Ινστιτούτου στην Ελλάδα θα είναι ο καθηγητής Τριστάν Κάρτερ, έχει πολλαπλούς στόχους.

Ένας από αυτούς είναι η χρονολόγηση της θέσης με τη χρήση επιστημονικών τεχνικών ώστε να διευκρινισθεί πότε οι πρώιμοι άνθρωποι μετανάστευσαν στην Ευρώπη μέσω της λεκάνης τουΑιγαίου και αν η μετανάστευση αυτή έγινε με ναυσιπλοΐα.

Επίσης, θα γίνει λεπτομερής τυπολογική ανάλυση των τεχνέργων και θα διερευνηθούν οι σχέσεις συμπεριφοράς (λατόμευση και κατασκευή εργαλείων) των πρώιμων ανθρώπων στην περιοχή, δηλαδή των Νεάντερταλ και των Homo sapiens.