Ευρύτερη ανησυχία προκαλεί το «λουκέτο» στην Παναγία Σουμελά

Υπάρχει όντως θέμα ασφάλειας των προσκυνητών ή πρόκειται για τέχνασμα των τουρκικών αρχών να τερματίσουν πρόωρα την επαναλειτουργία της εμβληματικής Ιεράς Μονής της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα του Πόντου, ως ορθοδόξου χριστιανικού μνημείου;

Η απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού της Τουρκίας να μη χορηγήσει, φέτος, άδεια τέλεσης από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο, της Θείας Λειτουργίας ανήμερα την εορτή της Παναγίας, στο ιστορικό μοναστήρι που έχει μετατραπεί σε μουσείο, πυροδοτεί αντιδράσεις στον κόσμο όχι μόνο του ποντιακού ελληνισμού αλλά και γενικότερα των ορθοδόξων.

Οπως αποκάλυψε από τις 29 Ιουνίου η «Κ», σε σχετική επιστολή της προς τον κ. Βαρθολομαίο, η τουρκική κυβέρνηση τον ενημέρωνε ότι είναι αδύνατη για φέτος κάθε θρησκευτική δραστηριότητα στην Παναγία Σουμελά, τον Δεκαπενταύγουστο, καθώς δεν προβλέπεται να έχουν περατωθεί έως τότε οι εργασίες στήριξης των υπερκείμενων βράχων του βουνού, που (πράγματι)διεξάγονται στον χώρο του μοναστηριού από τον Σεπτέμβριο του 2015. Πληροφορούσε, δε, το Φανάρι ότι μετά το πέρας των εργασιών στήριξης των βράχων θα ξεκινήσουν άλλες εργασίες αποκατάστασης της μονής, οι οποίες και «θα γίνει προσπάθεια» να περατωθούν μέχρι τα τέλη του έτους.

Αυτό το τελευταίο ήταν που τροφοδότησε περαιτέρω τις υποψίες ότι η ασφάλεια από τις πέτρες ίσως αποτελεί δικαιολογία για τη ματαίωση των φετινών εκδηλώσεων, του χρόνου την ίδια μέρα μπορεί να μην έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίας «αποκατάστασης της μονής» και τη μεθεπομένη χρονιά ίσως «φυτρώσει» στο προαύλιο και κάποιος μιναρές.

Υπερβολικές ανησυχίες χριστιανών, εκπορευόμενες από συνωμοσιολογικές ερμηνείες τροφοδοτούμενες από «εχθρούς» της δημοκρατίας α λα Ερντογάν; Πάντως όχι αβάσιμες, δεδομένης της κλιμακούμενης επιχείρησης ισλαμοποίησης της τουρκικής κοινωνίας στο πλαίσιο της οποίας επιχειρείται, παρά τις διεθνείς αντιδράσεις, η μετατροπή εμβληματικών χριστιανικών μνημείων σε τεμένη.

Και δεν είναι μόνο η απόφαση του Ερντογάν να επιτρέψει, αγνοώντας το γεγονός ότι προκαλεί το αίσθημα των ανά τον πλανήτη χριστιανών, την απ’ ευθείας τηλεοπτική μετάδοση του Κορανίου κατά τη διάρκεια του Ραμαζανίου από το κορυφαίο θρησκευτικό μνημείο του Χριστιανισμού, την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη, κατ’ απαίτηση των ισλαμιστών.

Αλλες δύο χριστιανικές εκκλησίες της Αγίας Σοφίας, η μία στην Τραπεζούντα και η άλλη στη Νικομήδεια, έχουν ήδη μετατραπεί από μουσεία σε μουσουλμανικά τεμένη και αυτό παρά τη σφοδρή αντίθεση των τοπικών φορέων και συλλόγων, όπως ο σύλλογος αρχιτεκτόνων και το τεχνικό επιμελητήριο της Τραπεζούντας, που κατήγγειλαν ανοιχτά την καταστροφή «πολιτιστικών μνημείων».

Ερχεται μήπως η σειρά της Παναγίας Σουμελά, ενός μοναστηριού που εκτός της θρησκευτικής του σημασίας για τους ορθοδόξους χριστιανούς, αποτελεί ακοίμητο μάρτυρα της εξόντωσης και της βίαιης εκδίωξης του Ποντιακού Ελληνισμού από την Τραπεζούντα; Και μήπως έχει σχέση η κινητικότητα αυτή στο όρος Μελάς με αυτό ακριβώς και ο ισλαμιστής ηγέτης θέλει να σβήσει μνήμες μέσω μνημείων; Κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τι έχει στο μυαλό του ο απρόβλεπτος Ερντογάν, που δεν θα εξέπληττε ακόμα και εάν έπαιρνε οριστικά πίσω την απόφαση της δικής του κυβέρνησης να επιτρέψει μια φορά τον χρόνο την τέλεση της Θείας Λειτουργίας στη Σουμελά, στο πλαίσιο της προβολής για την Τουρκία ενός προφίλ θρησκευτικής ανεκτικότητας.
Οικονομική παράμετρος

Υπάρχει βέβαια και μια άλλη παράμετρος στην υπόθεση της Παναγίας Σουμελά, η οικονομική, που θα μπορούσε να δημιουργήσει αισιοδοξία, ότι η αιτιολογία της τουρκικής κυβέρνησης είναι ειλικρινής και πως όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες η μονή θα επαναλειτουργήσει. Γύρω από τις εορταστικές εκδηλώσεις του Δεκαπενταύγουστου, από το 2009 και μετά, έχει στηθεί μια μεγάλη τουριστική βιομηχανία στηριζόμενη στους χιλιάδες ορθοδόξους που συρρέουν τις μέρες εκείνες στις πλαγιές του όρους Μελάς για προσκύνημα. Ποιος όμως μπορεί να είναι βέβαιος ότι δεν θα αδιαφορήσει γι’ αυτό ο απρόβλεπτος Ερντογάν, στο όνομα μιας δημοκρατίας του Αλλάχ;

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος πάντως, κράτησε χαμηλούς τους τόνους και με δηλώσεις του (έγραψε η «Κ»), στην Παναγία Σουμελά του Βερμίου στην Ημαθία στα τέλη Ιουνίου, περιορίστηκε να εκφράσει την ελπίδα ότι θα ολοκληρωθούν οι εργασίες μέχρι τον Δεκαπενταύγουστο. Οι οποίες βεβαίως δεν ευοδώθηκαν.

Η συντονίστρια Εξωτερικών και Αμυνας της Ν.Δ., Ντόρα Μπακογιάννη, εξέφρασε τη λύπη της για τη μη τέλεση λειτουργίας στην Παναγία Σουμελά εξαιτίας της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση των έργων. «Αναμένουμε από την τουρκική κυβέρνηση να επισπεύσει τις διαδικασίες για να μπορέσουμε να εορτάσουμε του χρόνου και πάλι στην Παναγία Σουμελά του Πόντου», υπογράμμισε.