Μια περίεργη ιστορία προσεγγίζει στο άρθρο του ο Αναστάσιος Λαυρέντζος.*
Πρόσφατα στο περιοδικό Επίκαιρα (τ. 254) διάβασα μια ιστορία που ανήκει σε εκείνα τα φαινομενικά ασήμαντα γεγονότα που όμως είναι ικανά να εγείρουν τεράστια ερωτήματα. Η ιστορία αυτή αφορά τη νησίδα Λέβιθα, η οποία βρίσκεται μεταξύ Πάτμου, Λέρου και Αμοργού. Στη νησίδα αυτή κατοικεί εδώ και δύο αιώνες η οικογένεια Καμπόσων, των οποίων η παρουσία στη Λέβιθα φαίνεται να ξεκινά το 1820. Τότε ήταν που στο νησί εγκαταστάθηκε κάποιος πρόγονός τους ως φαροφύλακας, με αποτέλεσμα τώρα η Λέβιθα να κατοικείται από τους απογόνους του. Σήμερα ο πάτερ φαμίλιας της οικογένειας είναι ο μπαρμπα-Δημήτρης, ο οποίος διανύει την ένατη δεκαετία της ζωής του.
Ζει στο «νησί του» περιστοιχισμένος από τα παιδιά του και τα έξι εγγόνια του, από τα οποία τρία πηγαίνουν στο σχολείο με το καΐκι όταν ο καιρός είναι καλός. Τον χειμώνα μετεγκαθίστανται στην Πάτμο, όπου συναντούν τα παιδιά του μεγάλου γιου της οικογένειας...
Τα περίεργα σε αυτό το νησί παρουσιάζονται με την εθνική απογραφή του 2011: Σύμφωνα με το δημοσίευμα των Επικαίρων, στην τελευταία απογραφή το ελληνικό κράτος διέγραψε από το χάρτη τους κατοίκους της Λέβιθας, χαρακτηρίζοντάς την ως «ακατοίκητη βραχονησίδα» (Δήμος Λέρου). Στην πραγματικότητα αυτός ο περίεργος «αφανισμός» της οικογένειας Καμπόσων είχε ξεκινήσει λίγο πριν, τον Φεβρουάριο του 2010. «Ήταν η περίοδος που η εταιρεία “Κυκλαδικά Μελτέμια ΑΕ” ζητούσε να εγκριθεί αίτημά της για εγκατάσταση αιολικών σταθμών σε ελληνικές βραχονησίδες, μεταξύ των οποίων και στη Λέβιθα. Λίγο αργότερα, τον Ιούλιο του 2011, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ενέκρινε το αίτημα, αμελώντας ότι η Λέβιθα είναι κατοικημένο νησί.» Η απογραφή του 2011 κατά μια περίεργη σύμπτωση ήλθε απλώς να επικυρώσει αυτή την αυθαιρεσία.
Ο χαρακτηρισμός της Λέβιθας ως «βραχονησίδας» δεν είναι μια απλή υπόθεση, διότι το αν μια νήσος είναι βραχονησίδα ή κατοικημένο νησί έχει τεράστια σημασία για θέματα υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Από αυτή την άποψη δεν προκαλεί εντύπωση ότι στο θέμα παρενέβη και το ίδιο το ΓΕΕΘΑ (11/2013) το οποίο σε σχετικό του έγγραφο (αντίγραφο το οποίου δημοσιεύεται από τα Επίκαιρα) αναφέρει:
Στην προκειμένη υπόθεση διευκρινίζεται εκ νέου ότι η Λέβιθα αποτελεί νησί. Η αυθαίρετη απόδοση άλλου χαρακτηρισμού (όπως ο χαρακτηρισμός της ως «ακατοίκητης βραχονησίδας») εγκυμονεί εθνικούς κινδύνους από παρανοήσεις που ενδέχεται να προκύψουν σε τρίτους ως προς τα νομικά δικαιώματα του εν λόγω νησιού, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις διατάξεις του Αρ. 121 της Σύμβασης των Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982).
Στο ίδιο έγγραφο διευκρινίζεται επίσης ότι «Η Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού και η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, αποτελούν αρμόδιους φορείς για την παροχή υδρογραφικών-γεωγραφικών στοιχείων και χαρακτηρισμών με ακρίβεια για κάθε ηπειρωτικό ή νησιωτικό έδαφος της Ελληνικής Επικράτειας».
Με το έγγραφό του το ΓΕΕΘΑ προσπαθεί να διορθώσει το «λάθος» του Δήμου Λέρου, ο οποίος αυθαίρετα χαρακτήρισε τη Λέβιθα ως βραχονησίδα. Για την ιστορία να σημειώσουμε ότι η Λέβιθα όχι μόνο κατοικείται, αλλά έχει και οικονομική δραστηριότητα: όπως αναφέρουν οι ίδιοι οι Καμπόσοι, στο νησί υπάρχουν 600 αιγοπρόβατα τα οποία εκτρέφει η οικογένειά τους για διατροφή και για εμπορικές συναλλαγές. Επίσης πριν από μερικά χρόνια η Περιφέρεια ξόδεψε 25.000 ευρώ για να φτιάξει έναν δρόμο στο νησί και στέλνει τακτικά νερό με υδροφόρα. Επιπλέον, από 2002 το Υπουργείο Ναυτιλίας περιλαμβάνει στους διαγωνισμούς των άγονων γραμμών τη Λέβιθα, γεγονός το οποίο αποδεικνύει ότι στο νησάκι υπάρχει πληθυσμός προς μετακίνηση. [σ.σ. όλοι οι διαγωνισμοί βεβαίως κηρύχτηκαν άγονοι, με αποτέλεσμα τις μετακινήσεις από και προς το νησί να τις έχει αναλάβει με το καΐκι του ο Σταύρος Καμπόσος.]
Όλα όσα εκτέθηκαν παραπάνω χωρίς αμφιβολία πρέπει να μας προβληματίσουν. Πρόκειται για κάποιο από τα συνήθη λάθη των ελληνικών δημόσιων υπηρεσιών ή για μια μεθόδευση που αποσκοπεί στο να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα μιας ιδιωτικής επιχείρησης (προφανώς με το αζημίωτο); Μήπως πάλι όλα αυτά είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου και πίσω τους κρύβεται μια ακόμη πιο δόλια τακτική που στόχο έχει να θέσει υπό αμφισβήτηση τα κυριαρχικά δικαιώματα ενός παράλυτου και διεφθαρμένου κράτους; Εντύπωση μας κάνει ακόμη και η δημοσίευση του εγγράφου του ΓΕΕΘΑ, το οποίο προφανώς δεν περιήλθε τυχαία στην κατοχή των Επικαίρων. Πιθανώς κάποιοι φρόντισαν να δώσουν δημοσιότητα στο θέμα για να αποφύγουν τα χειρότερα. Αν όμως έτσι λειτουργούν τα πράγματα στο ελληνικό κράτος, τότε πολύ δύσκολα θα αποφύγουμε τα χειρότερα... Η τελική ευθύνη πάντως ανήκει στους Έλληνες πολίτες που πλέον οφείλουν όχι μόνο να είναι υποψιασμένοι, αλλά και ενεργοί.
*Ο Αναστάσιος Λαυρέντζος είναι αρθρογράφος και συγγραφέας του βιβλίου Η Θράκη στο μεταίχμιο, εκδ. Πραγματεία.
