Οι «πυρηνικές» πρωτοβουλίες της Άγκυρας προκαλούν ανησυχίες καθώς δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ότι η Τουρκία θα επιδιώξει μυστικά (αν και όπως έχουμε αναφέρει) να αποκτήσει πυρηνικά όπλα- και γίνεται εύκολα αντιληπτό το γιατί κάτι τέτοιο αποτελεί λόγο σοβαρότατου προβληματισμού, δεδομένης της παραδοσιακή «διαγωγής» της γείτονος.

Τα σκωπτικά ρεπορτάζ και τα δηκτικά σχόλια των δυτικών ΜΜΕ συνήθως “εκτοξεύονται” με κατεύθυνση το εξωφρενικό καθεστώς του Κιμ Γιονγκ Ουν, του Βορειοκορεάτη τυράννου που κληρονόμησε από τον πατέρα του τον κομμουνιστικό «θρόνο» της χώρας του.

Ομως είναι άδικο να μην αποδίδονται τα ίδια σ’ ένα καθεστώς που δεν έχει να ζηλέψει τίποτε από εκείνο της Βορείου Κορέας.

Μέσα σε όλα τα δεινά που απεργάζεται η Τουρκία είναι και η ανάπτυξη πυρηνικού οπλοστασίου. Αυτό επισημαίνεται σε άρθρο του Χανς Ρούλε, πρώην υψηλόβαθμου στελέχους του γερμανικού υπουργείου Αμυνας το οποίο είχε δημοσιευθεί παλαιότερα στη Welt am Sonntag και αναδημοσιεύεται, με τροποποιήσεις, στο αμερικανικό περιοδικό θεμάτων εξωτερικής πολιτικής, «The National Interest».

Ο Ρούλε υπενθυμίζει ότι, όπως έχει γίνει γνωστό, η γερμανική υπηρεσία πληροφοριών (BND) κατασκόπευε την Τουρκία, λόγω «αυξανόμενων στοιχείων» ότι η Άγκυρα προσπαθεί να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο.

Όπως αναφέρει ο Ρούλε, η πιθανότητα ενός τουρκικού προγράμματος πυρηνικών όπλων φαίνεται όλο και μεγαλύτερη: «Με απλά λόγια: η δυτική κοινότητα υπηρεσιών πληροφοριών τώρα σε μεγάλο βαθμό συμφωνεί στο ότι η Τουρκία δουλεύει τόσο πάνω σε πυρηνικά όπλα, όσο και σε μέσα χρήσης τους. Το μοντέλο που ακολουθείται είναι αυτό του Ιράν».

Και το σημαντικότερο είναι ότι η Τουρκία του νεο-οθωμανού Ερντογάν θέλει να έχει και τη δυνατότητα εκτόξευσης των πυρηνικών του όπλων όταν αυτά γίνουν πραγματικότητα με τα δικά του μέσα και πιο ειδικά με βαλλιστικούς πυραύλους.

Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών, οι συζητήσεις εντός της πυρηνικής κοινότητας σχετικά με τις αναδυόμενες πυρηνικές δυνάμεις επικεντρωνόταν στους «συνήθεις υπόπτους»: το Ιράν, τη Σαουδική Αραβία, τη Βραζιλία, την Αίγυπτο, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και την Τουρκία. Δεν αποτελεί έκπληξη, το ότι οι απόψεις αναφορικά με την πιθανότητα στρατιωτικού πυρηνικού προγράμματος διέφεραν.

Τονίζεται πως η Τουρκία δεν έχει αλλάξει ιδιαιτέρως τη στάση της απέναντι το θέμα των πυρηνικών όπλων εδώ και πολλά χρόνια, τασσόμενη κατά της διάδοσής τους, καθώς και ότι εάν επιδιώξει κάτι τέτοιο, θα πρέπει πρώτα να «πετάξει έξω» τις ξένες εταιρείες που θα διαχειρίζονται τους σταθμούς.

Η τουρκική προσπάθεια πέρνει το μανδύα των ειρηνικών προγραμμάτων όταν το 2011, η Τουρκία συνήψε σύμβαση 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων με τη ρωσική εταιρεία Rosatom για την κατασκευή πυρηνικών αντιδραστήρων. Δύο χρόνια αργότερα, μια παρόμοια συμφωνία υπογράφτηκε με μια ιαπωνική-γαλλική κοινοπραξία, αυτή τη φορά αξίας άνω των 22 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Η άποψη του Ρούλε, ωστόσο, είναι ότι η Τουρκία, μέσω των συμφωνιών που έχει υπογράψει, έχει «ανοίξει την πόρτα» στην επιλογή των πυρηνικών όπλων, με την Άγκυρα να επιδιώκει να διατηρήσει την επιλογή λειτουργίας των πυρηνικών σταθμών με το δικό της χαμηλά εμπλουτισμένο ουράνιο και της επαναεπεξεργασίας των ράβδων καυσίμων- κάτι που σημαίνει ότι η Τουρκία επιθυμεί να εμπλουτίζει η ίδια ουράνιο, ακόμα και αν η ίδια το αρνείται.

«Τα κίνητρα της Τουρκίας για την απόρριψη της συνεχούς παροχής ουρανίου από τους Ρώσους και Γαλλο-Ιάπωνες συνεταίρους της μπορεί να φαίνονται περίεργα- η άρνησή της να επιστρέφει τις εξαντλημένες ράβδους καυσίμου στις χώρες που τις προμήθευσαν είναι ξεκάθαρα καταστροφική, καθώς οδηγεί σε ένα συμπέρασμα:

Η Τουρκία σκοπεύει να παράξει πλουτώνιο για την κατασκευή όπλων» συμπεραίνει ο Ρούλε, απορρίπτοντας το αντεπιχείρημα ότι ο διαχωρισμός του «βρώμικου»πλουτωνίου θα απαιτούσε εξελιγμένες εγκαταστάσεις επανεπεξεργασίας που δεν υπάρχουν στην Τουρκία, καθώς η κατασκευή μιας τέτοιας εγκατάστασης θα ήταν δυνατή μέσα σε μισό χρόνο, και οι διαστάσεις θα ήταν αυτές ενός κτιρίου με γραφεία.

Άλλωστε και οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες (BND) από το 2010 κατασκόπευαν την Τουρκία, επειδή έρχονταν υπ’ όψιν της «αυξανόμενα στοιχεία» ότι η Άγκυρα προσπαθεί να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο ενώ μάλιστα είχαν αποκαλύψει ότι είχε στην κατοχή της εμπλουτισμένο ουράνιο, που προέρχεται από μια πρώην σοβιετική δημοκρατία και έχει φτάσει μέσω Κοσόβου και Βοσνίας- Ερζεγοβίνης με τη βοήθεια της Μαφίας. Δεν θα ήταν έκπληξη αν η Τουρκία είχε ήδη συσκευές φυγοκέντρησης για τον εμπλουτισμό ουρανίου».

Επίσης, ο Ρούλε αναφέρεται στην υπόθεση του Πακιστανού «πυρηνικού λαθρεμπόρου», Αμπντούλ Καντίρ Χαν, που μεταξύ του 1987 και του 2002 πώλησε χιλιάδες συσκευές στο Ιράν, τη Βόρεια Κορέα και τη Λιβύη. Τα ηλεκτρονικά τμήματα προήλθαν από την Τουρκία, ενώ ένας φερόμενος «τέταρτος πελάτης» δεν ταυτοποιήθηκε- και δεν απουσιάζουν οι ενδείξεις ότι μπορεί να ήταν η Τουρκία.

Οι βαλλιστικοί πύραυλοι

Η Τουρκία, όπως και άλλες χώρες, έχει χρησιμοποιήσει την εμπειρία από τα προγράμμαμα μη κατεθυνόμενων πυραύλων για την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων.

Το 2011 η τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε τα σχέδιά της να αναπτύξει έναν βαλλιστικό πύραυλο βεληνεκούς 2.500 χιλιομέτρων. Λίγες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα έχουν κυκλοφορήσει, αν και η κυβέρνηση στην Άγκυρα θα ήθελε να χρησιμοποιήσει τον προτεινόμενο πύραυλο για εκτοξεύσεις δορυφόρων, καθώς και να συμβάλει στην ενίσχυση των τουρκικών αμυντικών ικανοτήτων.

Η TÜBİTAK-Sage έχει λάβει μια σύμβαση ανάπτυξης και έχει δηλώσει ότι προτίθεται να δοκιμάσει ένα πρωτότυπο μέσα στο επόμενο έτος. Ωστόσο, το σχέδιο ανάπτυξης φαίνεται να είναι υπερβολικά φιλόδοξο.

Η τουρκική κυβέρνηση δεν έχει δώσει πληροφορίες για την τελική πρόθεση του προγράμματος. Ενώ Τούρκοι αξιωματούχοι το αναφέρουν ως μια εγχώρια επιθυμία απόκτησης ανεξάρτητης ικανότητας για την εκτόξευση δορυφόρων, οι στρατιωτικές πτυχές του προγράμματος δεν έχουν κυκλοφορήσει.