Μια "παγωμένη" πρόταση για την απόκτηση πυραύλων εδάφους-εδάφους Iskander-Ε από την Ρωσία έρχεται ξανά στην επιφάνεια μετά την εγκατάσταση μεγάλου αριθμού εγχώριας κατασκευής (με κινεζική τεχνολογία) πυραύλων εδάφους-εδάφους Yildirim και Kasirga στην περιοχή ευθύνης της 1ης τουρκικής Στρατιάς στην Α.Θράκη.
Η εγκατάσταση τελευταίοι 54 νέων κινητών πυραυλικών συστημάτων (φέρονται σε τετραπλούς εκτοξευτές) WS-1A/B, ακτίνας δράσης 180 χλμ. (τουρκική ορολογία Κasirga) και η επιβεβαίωση εγκτάστασης Yildirim-2 με ακτίνα δράσης 300 χλμ, αλλάζει πολλά δεδομένα.
Τώρα ο τουρκικός Στρατός εγκαθιστά στην Ανατολική Θράκη ένα όπλο κατ'εξοχήν επιθετικό, αφού το σύστημα λόγω των χαρακτηριστικών του (βάρος κεφαλής 150 κιλά, ακτίνα δράσης 180 χιλιόμετρα) και με εξαιρετικά βελτιιωμένο σύστημα GPS/INS έχει μειώσει το "κυκλικό σφάλμα" (CEP) στο επίπεδο του <0.1%, σε σχέση με την τελική του ακτίνα δράσης, δηλαδή στα 180 χιλιόμετρα το σφάλμα είναι 180 μ.!
Με στόχο στρατηγεία, κέντρα επικοινωνιών, αεδροδρόμια κλπ μέσα σε δευτερόλεπτα, με ταχύτητα 5,2 φορές μεγαλύτερη του ήχου, μία ομοβροντία π.χ. ενός μόνο οχήματος με τέσσερα βλήματα WS-1Α/Β μπορεί να προκαλέσει π.χ. την αχρήστευση του αεροδρομίου της Αλεξανδρούπολης ή να προσβάλλει τους ελληνικούς όρχους των αρμάτων μάχης στην περιοχή της Ροδόπης ή αλλού με συνολικά 600 κιλά εκρηκτικής ύλης.
Η ύπαρξη των πυραύλων εδάφους-εδάφους ATACMS στο ελληνικό οπλοστάσιο δεν αλλάζει πολλά, αφού έχουν σχεδόν την μισή ακτίνα και σαφώς έχουν άλλη αποστολή από τα τουρκικά συστήματα.
Η Ρωσία έχει ξεκαθαρίσει ότι αν ζητηθούν από την Ελλάδα Iskander-E, θα εγκριθεί η εξαγωγή τους. Στην επικείμενη επίσκεψη του Ρώσου υπουργού Άμυνας Σ.Σοϊγκού, πιθανότατα θα τεθεί το ζήτημα
Το Iskander-M το παραλαμβάνουν ήδη οι ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις. Μόλις πρόσφατα, στο πολύγωνο δοκιμών, στην περιοχή «Καπούστιν Γιάρ» (Kapustin Yar), έγινε η επίσημη τελετή παράδοσης-παραλαβής στον Στρατό Ξηράς της δεύτερης πλήρως συγκροτημένης ταξιαρχίας αυτοκινούμενων εκτοξευτών τακτικών πυραύλων.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ρωσίας εκσυγχρονίζονται και αναβαθμίζουν το πυραυλικό τους οπλοστάσιο. Η δεύτερη ταξιαρχία του συστήματος βαλλιστικών πυραύλων «Iskander» (Μέγας Αλέξανδρος), θα εγκατασταθεί στην περιοχή Κρασνοντάρ, στη Νότιο Ρωσία. Η πρώτη, η οποία παραδόθηκε στο ρωσικό Στρατό αυτό το καλοκαίρι, έχει ήδη πάρει «φύλλο πορείας» για την πόλη Μπιρομπιντζάν, στη ρωσική άπω Ανατολή.
Αν και τα στοιχεία σχετικά με τους «Iskander – M» παραμένουν μυστικά, κατά πληροφορίες, το εξοπλιστικό πρόγραμμα μέχρι το 2020, προβλέπει την ανάπτυξη 10 πλήρως συγκροτημένων ταξιαρχιών. Κάθε χρόνο, λοιπόν, θα εντάσσονται στις ΕΔ από δύο ταξιαρχίες. Κάθε μια από αυτές θα αποτελείται από 12 αυτοκινούμενους εκτοξευτές πυραύλων και το αντίστοιχο «πάρκο» οχημάτων υποστήριξης των συγκροτημάτων.
Μέσα στους υπηρεσιακούς φακέλους που μετέφεραν στους χαρτοφύλακές τους οι Έλληνες αξιωματικοί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του υπουργού Εθνικής Άμυνας Ευάγγελου Βενιζέλου, υπήρχε μια λεπτομερής αναφορά για ένα σύστημα, το οποίο όταν αναφέρθηκε στη σύσκεψη που ακολούθησε προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση στη ρωσική πλευρά.
Όχι γιατί δεν είχε επανατεθεί από την ελληνική πλευρά τέτοιο ζήτημα στο παρελθόν, αλλά γιατί το σύστημα, που δεν είναι άλλο από το περίφημο τακτικό βαλλιστικό βλήμα ISKANDER-E, θεωρείται από μόνο του, ως κατηγορία οπλικού συστήματος, «υψηλής πολιτικής τριβής», ενώ το ίδιο το όπλο συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των δυτικών, αφού θεωρείται «state of the art» στα βαλλιστικά βλήματα.
Είναι γνωστό το ενδιαφέρον του ελληνικού Στρατού (ΕΣ) ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 για το βλήμα ISKANDER-E. Ο βασικός λόγος είναι ότι η Τουρκία ήδη κατέχει και αξιοποιεί επιχειρησιακά τακτικά βαλλιστικά όπλα εγχώριας κατασκευής όπως ο Yildirim και εδώ υπάρχει, σε ψυχολογικό επίπεδο, πλήρης ανισορροπία. Και λέμε ψυχολογικό, γιατί με εξαίρεση τον ISKANDER-E που λόγω επιχειρησιακών χαρακτηριστικών μπορεί να εμπλέξει στόχους με ακρίβεια βλημάτων cruise (!), όλα τα όπλα της κατηγορίας, με εξαίρεση αυτά που φέρουν πυρηνικές κεφαλές, έχουν μικρή επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα.
Αυτό που έδειξε να απασχολεί τους Ρώσους είναι πρώτον οι αντιδράσεις της Ουάσιγκτον και δεύτερον το γεγονός ότι η τεχνολογία αιχμής του ISKANDER-E θα μπορούσε να τεθεί υπό το μικροσκόπιο των ΝΑΤΟϊκών. Βέβαια υπάρχει και η εξαγωγική έκδοση, για την οποία γίνονται συζητήσεις αυτή τη στιγμή.
Το καλοκαίρι του 2002 το σύστημα ISKANDER-E επιδείχθηκε για πρώτη φορά στον αρχηγό ΓΕΣ και είναι δεδομένο το ενδιαφέρον του ΕΣ για την απόκτησή του, καθώς το όπλο λειτουργεί συμπληρωματικά με το βλήμα ATACMS.
Πρόκειται για την εξαγωγική έκδοση του βλήματος ISKANDER-M (κωδικός ΝΑΤΟ SS-26 Tender) που αναπτύχθηκε από την εταιρεία KBM-KB ως ο αντικαταστάτης της οικογένειας βλημάτων ΟΚΑ 9K714 (SS-23).
Τα βλήματα OKA παρείχαν εμβέλεια που προσέγγιζε τα 500 χλμ. και καταστράφηκαν έως τα τέλη του 1989 στο πλαίσιο της συνθήκης INF (Intermediate Nuclear Forces) του 1987 που είχε ως σκοπό τον περιορισμό των βλημάτων με πυρηνική γόμωση με εμβέλεια από 500 έως και 5.500 χλμ. Το ΟΚΑ αναπτύχθηκε με τη σειρά του για να αντικαταστήσει τα συστήματα 9K72 SS-1C Scud B.
Ωστόσο σε σχέση με τα βλήματα αυτά, το SS-23 παρείχε CEP της τάξεως των 100 μ. και χρόνο προετοιμασίας μικρότερο των 30 λεπτών. Έτσι η αρχική κωδική ονομασία του ISKANDER ήταν OKA-U και η ανάπτυξή του ξεκίνησε γύρω στο 1984, αλλά η μορφή του οριστικοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90.
Το ISKANDER-Ε είναι ουσιαστικά μη ανασχέσιμο: Έχει σχεδιαστεί ειδικά ώστε να αποφεύγει συστήματα SAM όπως το PATRIOT και για το λόγο αυτό έχει εφοδιαστεί με έναν ενεργό παρεμβολέα (!) μικρού βάρους για την παραπλάνηση των εχθρικών ραντάρ, ενώ σύμφωνα με άλλες πηγές στην τερματική φάση εκτοξεύει αερόφυλλα!
Εκτιμάται ότι η εξαγωγική έκδοση φέρει υποβαθμισμένη έκδοση της συσκευής ECM. Η έκδοση ISKANDER-M παρέχει μέγιστη εμβέλεια που επεκτείνεται στα 400 χλμ. και το βάρος της γόμωσης φθάνει τα 700 κιλά με δυνατότητα μεταφοράς 72 βομβιδίων.
Ο ISKANDER-E αναπτυγμένος στην ενδοχώρα ή σε περιοχές της Θράκης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως το υπέρτατο αποτρεπτικό όπλο σε μεγάλο βάθος και να προκαλέσει φθορές σε μεγάλη ποικιλία στόχων στα παράλια και στην ανατολική Θράκη, χωρίς στην ουσία να μπορεί να αντιμετωπιστεί από την υπάρχουσα υποδομή των τουρκικών δυνάμεων.
Η υψηλή του ακρίβεια και η ποικιλία γομώσεων που μπορεί να μεταφέρει εξασφαλίζουν υψηλό ποσοστό επιτυχίας. Ειδικά στα πρώτα στάδια κάποιας πιθανής εμπλοκής που τα στοιχεία της αεράμυνας του αντιπάλου δεν έχουν ακόμη δεχθεί ισχυρά πλήγματα και έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν σημαντική φθορά σε αεροσκάφη που εκτελούν ανάλογες αποστολές.
Το ενδιαφέρον της Τουρκίας για την «ένταξή» της στην οικογένεια των κρατών που χρησιμοποιούν SRBM πρέπει να προβληματίζει την ελληνική πλευρά καθώς μπορεί να δημιουργηθεί –με σχετικά περιορισμένο κόστος– μία «ισχυρή δύναμη πρώτου πλήγματος» που παρέχει υψηλή ακρίβεια, μικρό χρόνο προετοιμασίας, μεγάλο όγκο πυρός και περιορισμένο (ή και καθόλου) χρόνο προειδοποίησης του αμυνόμενου.