Διονύσης Μαρίνος

O γνωστός Γερμανός οικονομολόγος Χανς Βέρνερ Ζιν δεν αλλάζει απόψεις ως προς το ελληνικό ζήτημα. Παραμένει σταθερός στη θέση του ότι η Ελλάδα πρέπει να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη και στη συνέχεια να της προσφερθεί ένα γενναίο κούρεμα στο χρέος της.

Με αφορμή ένα πρόσφατο άρθρο του Αμερικανού οικονομολόγου Τζέφρι Σακς, στο οποίο έριχνε μεγάλο βάρος της ευθύνης στη Γερμανία, ο Ζιν απαντάει με ένα δικό του μακροσκελές άρθρο στην Suddeutsche Zeitung. Σε αυτό σημειώνει πως δεν υπάρχει καμία ιστορική συνάφεια ανάμεσα στην Ελλάδα του σήμερα και της Γερμανίας επί εποχής Βαϊμάρης.

Η Ελλάδα δεν προέρχεται από μια καταστροφή και επιπλέον έχει δεχθεί ισχυρή βοήθεια από τους εταίρους της. Όσο για τη διαγραφή χρέους, αυτή θα περιόριζε κάπως τα συμπτώματα της ελληνικής κρίσης, αλλά δεν θα έδινε μια ριζική λύση. Αναφέρει πως κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μόνο αν η Ελλάδα αποχωρήσει από την Ευρωζώνη.

Ο Ζιν υπενθυμίζει πως από το 2010, και για πέντε συνεχόμενα χρόνια, η Γερμανία πιέζεται να βγει μπροστά και να ηγηθεί των ελληνικών προγραμμάτων. Τις πρώτες δύο φορές, η Μέρκελ υπέκυψε στις πιέσεις – το 2010 του Σαρκοζί και το 2012 του συνόλου των Ευρωπαίων για κούρεμα χρέους έναντι των ιδιωτών. Τώρα, για τρίτη φορά, πιέστηκε να προχωρήσει σε ένα τρίτο Μνημόνιο για την Ελλάδα.

Ο Ζιν αποκρούει τον ισχυρισμό του Σακς ότι τα χρήματα από τα προηγούμενα προγράμματα δεν έπεσαν ποτέ στην ελληνική οικονομία, αλλά πήγαν σε χέρια ξένων τραπεζιτών. Ο Γερμανός οικονομολόγος αναφέρει πως δεν ήταν οι γερμανικές τράπεζες αυτές που πήραν τα περισσότερα, αλλά οι γαλλικές. Επιπλέον, σημειώνει, μεγάλο μέρος των προγραμμάτων αφομοιώθηκαν από την Ελλάδα στην κάλυψη των ελλειμμάτων της και στη διατήρηση του επιπέδου ζωής των πολιτών.

Παραδέχεται πως από την πρώτη στιγμή είχα τονίσει πως ήταν λάθος η αρχιτεκτονική της διάσωσης και ότι το μεγάλο λάθος της γερμανικής κυβέρνησης ήταν ότι δέχθηκε να πάρει τη θέση των ιδιωτών δανειστών και να αναλάβει μέρος του ελληνικού χρέους. Αυτό που ακολούθησε ήταν μια πολεμική ατμόσφαιρα που εντάθηκε με την έλευση του ΣΥΡΙΖΑ και την τοποθέτηση του Γιάνη Βαρουφάκη στο υπουργείο Οικονομικών. «Δεν θα πρέπει το ένα κράτος να δαγκώνει το άλλο. Αυτή τη στιγμή η Γερμανία φαντάζει ως ο μεγαλύτερος εχθρός της Ελλάδας. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να λάβει βοήθεια. Αντίθετα, πρέπει να δώσουμε χρήματα για την ανθρωπιστική κρίση – μπορούν να το κάνουν και άλλοι. Δεν μιλάω για ένα Σχέδιο Μάρσαλ, έτσι και αλλιώς τα χρήματα που έχει πάρει η Ελλάδα μέχρι τώρα ισοδυναμούν με 37 Σχέδια Μάρσαλ, αλλά για εθελοντική βοήθεια προς τη χώρα. Κάτι τέτοιο θα ήταν πιο φθηνό και θα ενίσχυε τη συναδέλφωση με την Ελλάδα», αναφέρει ο Ζιν στο άρθρο του.

Ο Ζιν παραδέχεται πως η Ελλάδα χρειάζεται κούρεμα χρέους, αλλά όσο η Ελλάδα παραμένει στην Ευρωζώνη δεν θα καταφέρει να ωφεληθεί από μια τέτοια κίνηση. Δεν έχει τη δυνατότητα να υποτιμήσει το νόμισμά της, ούτε και να καταστεί περισσότερο ανταγωνιστική (με χαμηλότερα κόστη εργασίας), έτσι ώστε προσελκύσει επενδυτές. Έτσι, αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να ανταγωνιστεί χώρες όπως η Βουλγαρία, η Τουρκία, η Ρουμανία ή ακόμη η Πολωνία. Όλα αυτά θα μπορούσε να τα κάνει εκτός της Ευρωζώνης και τότε, ναι, το κούρεμα χρέους θα μπορούσε να είναι προς το συμφέρον της.

Ο Γερμανός οικονομολόγος θυμίζει πως υπάρχουν και άλλοι επιφανείς οικονομολόγοι που τάσσονται ανοιχτά υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από ευρώ. Ονοματίζει τους Στίγκλιτς, Κρούγκμαν, Σταρκ, Ίσινγκ, αλλά και τον Γιάνη Βαρουφάκη. Η έξοδος θα οδηγούσε στη δραχμή, σε υποτίμηση, αλλά και σε ανταγωνιστικότητα στα πρότυπα της Ιταλίας του 1992.

Για να καταλήξει ο Ζιν: «Το ηθικό δίδαγμα της ιστορίας είναι ότι κανείς δεν πρέπει να τοποθετεί οικονομικά βάρη πάνω στην Ελλάδα όπως συνέβη μέχρι τώρα. Αυτό που πρέπει να γίνει να βγάλουμε την Ελλάδα από το χρυσό βάθρο στο οποίο στέκεται αυτή τη στιγμή και που στην περίπτωσή της είναι το ευρώ».