Χρήστος Μαζάνης

Την άποψη ότι στον λόφο Καστά της Αμφίπολης ετάφη ο Ηφαιστίων εξέφρασε ο καθηγητής του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Κύπρου, Θεόδωρος Μαυρογιάννης, μιλώντας στο zougla.gr.

Όπως υποστήριξε, αν και περιμένει την ανθρωπολογική μελέτη των σκελετών που βρέθηκαν εντός του τύμβου, τα στοιχεία που παρουσίασε η Κατερίνα Περιστέρη και η ομάδα της τον οδηγούν στο συμπέρασμα πως «ο αδελφικός φίλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου μπορεί να αποτεφρώθηκε στη Βαβυλώνα, αλλά τα λείψανά του μεταφέρθηκαν στην Αμφίπολη».



«Το γεγονός αυτό, που μένει να αποδειχθεί, αλλάζει την Iστορία» τονίζει χαρακτηριστικά. Υπενθυμίζεται πως ο Θ. Μαυρογιάννης είναι ο καθηγητής που από την πρώτη στιγμή, έπειτα από μελέτη, παρουσίασε στις 10 Σεπτεμβρίου του 2014 σε διάλεξη στην Κύπρο, στοιχεία που έδειχναν πως ο τύμβος Καστά στην Αμφίπολη είναι μακεδονικός τάφος και οικοδομήθηκε περί το 325 π.Χ. κατά παραγγελία του Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα. Τελικά, ύστερα από μήνες ερευνών, ο καθηγητής επιβεβαιώθηκε, αφού τα ευρήματα που παρουσιάστηκαν από την Κατερίνα Περιστέρη οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο τύμβος ήταν παραγγελία του Στρατηλάτη προς τον Δεινοκράτη για να γίνει μνημείο προς τιμήν του φίλου του και στρατηγού Ηφαιστίωνα. Βρέθηκε μάλιστα και σχετική επιγραφή, που αναγράφει τη λέξη «παρέλαβον».

«Το γεγονός ότι ο τύμβος σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη, όπως υποστηρίζει η κ. Περιστέρη, βοήθησε την έρευνά μας, η οποία βασίστηκε σε ιστορικά γεγονότα από τις πηγές που έχουμε» προσθέτει ο Θ. Μαυρογιάννης.

Σχετικά με τη συνέχιση των ανασκαφών, ο καθηγητής αρχαίας ιστορίας ανέφερε πως κατά την άποψή του ακόμα υπάρχουν πολλά ευρήματα τα οποία θα έρθουν στο φως. «Ο τύμβος είναι πολύ μεγάλος. Πιστεύω πως υπάρχουν κι άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία που θα διαφωτίσουν τις έρευνες μελλοντικά» καταλήγει.

Τα πορίσματα της ανασκαφικής ομάδας ζητά το Υπουργείο Πολιτισμού

Μόλις δύο ημέρες μετά τις ανακοινώσεις της αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη σχετικά με τα ευρήματα στον λόφο Καστά της Αμφίπολης, το Υπουργείο Πολιτισμού με ανακοίνωσή του την Παρασκευή, μεταξύ άλλων, ζητεί τη μελέτη αλλά και τα πορίσματα της ανασκαφικής ομάδας.

Είναι γεγονός πως, έπειτα από την παρουσίαση που έγινε σε αίθουσα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η αρχαιολογική κοινότητα παραμένει διχασμένη. Από τη μια πλευρά επιστήμονες υποστηρίζουν τα πορίσματα των Λεφαντζή-Περιστέρη, και από την άλλη κάποιοι τα αμφισβητούν. Επίσης υπάρχει μια μερίδα αρχαιολόγων οι οποίοι προτιμούν να μην εκφράσουν άποψη τη συγκεκριμένη περίοδο, περιμένοντας να δουν την τεκμηρίωση.



Παράλληλα το Υπουργείο διευκρίνισε πως έχει δρομολογήσει διά των αρμόδιων υπηρεσιών του σειρά ενεργειών για τη λήψη προσωρινών μέτρων εξασφάλισης του μνημείου στον λόφο Καστά και ταυτόχρονα για την μακροπρόθεσμη προστασία και ανάδειξή του.

Η ανακοίνωση του Υπουργείου:

Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, όπως έχει ενημερώσει και με προηγούμενα δελτία τύπου, έχει δρομολογήσει δια των αρμόδιων Υπηρεσιών του σειρά ενεργειών για τη λήψη προσωρινών μέτρων εξασφάλισης του μνημείου στον Λόφο Καστά στην Αμφίπολη και ταυτόχρονα για την μακροπρόθεσμη προστασία και ανάδειξή του. Οι πρώτες εργασίες εξειδικεύονται στη στερέωση των πρανών του λόφου-τύμβου και στη συντήρηση των γλυπτών, των ψηφιδωτών και του γραπτού διακόσμου. Στο πλαίσιο αυτό, υπό τον γενικό συντονισμό της Γενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων, έχουν γίνει συντονισμένες ενέργειες, κατόπιν πολλαπλών αυτοψιών και συνεργασιών, προκειμένου να καταγραφούν τα προβλήματα και να σχεδιαστούν οι προσφορότερες λύσεις.

Για τη διενέργεια των παραπάνω εργασιών έχει συνταχθεί σειρά μελετών από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ. Ειδικότερα η Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων έχει προχωρήσει στην τοπογραφική τεκμηρίωση του μνημείου, στη σύνταξη τεχνικών προδιαγραφών για την ενόργανη παρακολούθηση των μικρομετακινήσεων, ενώ εκπονείται η αρχιτεκτονική μελέτη. Παράλληλα, από το Τμήμα Λίθου ολοκληρώνεται εξέχουσας σημασίας πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που παρουσιάζει το δομικό υλικό του μνημείου.

Όσον αφορά στη συντήρηση των ευρημάτων, η αρμόδια Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων σε συνεργασία με το Τμήμα Συντήρησης της ΕΦΑ Σερρών έχει εκπονήσει μελέτες συντήρησης και προστασίας των υλικών κατασκευής, των επιχρισμάτων, των γραπτών επιφανειών και των δαπέδων και εκπονεί τη μελέτη συντήρησης των γλυπτών.

Η Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων ανέθεσε μελέτη εκτέλεσης χωματουργικών εργασιών για την εξασφάλιση των πρανών του τύμβου και διευθέτησης της απορροής των ομβρίων υδάτων, η οποία έτυχε πολύ θετικής κρίσης από τα μέλη του ΚΑΣ. Ήδη έχει ξεκινήσει η υλοποίηση της συγκεκριμένης μελέτης με τη διενέργεια δοκιμαστικών τομών από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών. Τις εργασίες συνδράμει ο Δήμος Αμφίπολης μέσω Προγραμματικής Σύμβασης που προσφάτως συνήψε με το ΥΠΠΟΑ.

Επιπλέον, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών έχει αναθέσει την εκπόνηση γεωστατικής και στατικής μελέτης διατάξεων υποστήριξης του ταφικού μνημείου, οι οποίες βρίσκονται σε στάδιο ολοκλήρωσης. Για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών συνθηκών έχει δρομολογηθεί η προμήθεια ολοκληρωμένου συστήματος καταγραφής περιβαλλοντικών συνθηκών και ενδεχόμενων σεισμικών δονήσεων.

Το δύσκολο και πολυσύνθετο έργο στερέωσης και αποκατάστασης του μνημείου της Αμφίπολης προχωρά σύμφωνα με την επιστημονική δεοντολογία και το ισχύον νομικό πλαίσιο. Όσες μελέτες ολοκληρώθηκαν έχουν εισαχθεί σε δύο συνεδριάσεις του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και έχουν εξασφαλίσει την ομόφωνη γνωμοδότηση των μελών του.

Έχουν ήδη διατεθεί πιστώσεις 250.000 ευρώ τόσο στην αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών όσο και στις Δ/νσεις της Κεντρικής Υπηρεσίας για την άμεση υλοποίηση των παραπάνω εργασιών προστασίας του μνημείου. Για περαιτέρω συνδρομή στις ανωτέρω εργασίες έχει εκφραστεί και πρόθεση χορηγού.

Αναφορικά με τις πρόσφατες ανακοινώσεις της ανασκαφέως του μνημείου κυρίας Κατερίνας Περιστέρη στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Υπουργείο αναμένει την κατάθεση των έως σήμερα πορισμάτων της μελέτης με την απαραίτητη τεκμηρίωση.