Μικρά Ασία
Βιθυνία.
-Νικομήδεια(πρώην Άστακος,την οποίαν κατέσκαψε ο Λυσίμαχος και ανοικοδόμησε ο Ζιποίτης,υιός του Βία,ντόπιου βασιλιά και ονόμασε από του υιού του Νικομήδους).
-Νίκαια(πρώην Αντιγόνεια,την οποία είχε ιδρύσει ο Αντίγονος και αργότερα ο Λυσίμαχος μετονόμασε προς τιμήν μιας εκ των συζύγων του).
-Προυσιάς(η ονομαστή Προύσα η προς τον Όλυμπον).
-Απάμεια.
-Προυσιάς η προς Υπίω.
-Αντιγόνεια η προς το Δασκύλιον.
-Αντιγόνεια(άλλη πόλις την οποία ο γεωγράφος Στέφανος ονομάζει φρούριον της Κυζικηνής).
-Νικομήδειον.
-Ζιποίτιον.
-Επιφάνεια.
Τόσο πολύ συνοικειώθηκαν οι βασιλείς της Βιθυνίας με τους Έλληνες,ώστε μετά από πολλά χρόνια ξεχάστηκε η βάρβαρη καταγωγή τους και οι χρονογράφοι τους έλεγαν όντως,"εκ του γένους των Μακεδόνων".
Πόντος
-Άμαστρις(όνομα που δόθηκε προς τιμήν της Αμάστριος,γυναίκας του Λυσιμάχου,η οποία χτίστηκε περίπου το 300 π.Α.Τ.(*) και την έλεγαν "δεξιόν οφθαλμόν του κόσμου",στην οποία προσερχόντουσαν οι Σκύθες οι πέραν του Πόντου,όπως και και άλλοι λαοί,"ώσπερ εις κοινόν τι συντρέχοντες εμπόριον".
-Φαρνακία πλησίον του Κερασούντος.
-Ευπατορία επί της συμβολής των ποταμών Λύκου και Ίριδος.
-Πολεμώνιον.
-Λαοδίκεια.
Προϋπήρχαν,βέβαια,ελληνικές πόλεις πολύ αρχαίες στα παράλια,όπως:
-Ηράκλεια
-Σινώπη.
-Αμισός.
-Τραπεζούς.
-Κερασούς και άλλες.
Οι βασιλείς του Πόντου,έλκοντες το γένος από τον Κύρον,μεταφύτευσαν αθρόα την ελληνική παιδεία και δίαιτα στο κράτος τους.
Καππαδοκία
Ο ελληνισμός διαδόθηκε αργότερα στην Καππαδοκία,γιατί αρχαιότερα κτίσματα δεν υπήρχαν.Περίπου στα μέσα του δεύτερου π.Α.Τ. αιώνα άρχισαν να ιδρύονται ελληνικές πόλεις από τον εγχώριο βασιλιά Αριαράθ Ε'(Αριάραθος),για τον οποίο ο Διόδωρος Σικελιώτης λέει ότι μετέσχε της ελληνικής παιδείας,"εξ ου και η παρά τοις Έλλησι πάλαι αγνοουμένη Καππαδοκία τότε τοις πεπαιδευμένοις εμβιωτήριον υπήρχεν".Από τότε αναφέρονται τέσσερεις ονομαστές ελληνικές πόλεις.
-Αριαράθεια.
-Ευσέβεια η προς τον Ταύρον,"πόλις Ελλάς εν τω Καππαδόκων έθνει",κατά τον Φιλόστρατον.
-Ευσέβεια η προς το Αργαίον,η οποία λεγόταν και Μάζακα,ενώ ο Στράβων βεβαιώνει ότι "χρώνται οι Μαζακηνοί τοις Χαρώνδα νόμοις,αιρούμενοι και Νομωδόν,ός εστιν αυτοίς εξηγητής των νόμων".
-Αρχελαίς.
Υπήρχαν βέβαια και άλλες ελληνίδες πόλεις στην Καππαδοκία,γιατί κατά τον Στράβωνα,ο βασιλεύς Τιγράνης έκτισε εκεί πόλιν,την οποία ονόμασε Τιγρανόκερτα,"εκ δώδεκα υπ' αυτού ερημωθεισών ελληνίδων πόλεων συναγαγών".
Φρυγία
Η Φρυγία διετέλεσε υποταγμένη για πολύ χρόνο στους Σελευκίδες.Επειδή βρίσκεται στο μέσον της μικράς Ασίας διασχίζεται από μεγάλες εμπορικές οδούς.Επί των οδών αυτών κτίσθηκαν πολλές πόλεις.
-Λαοδίκεια.
-Φιλομήλιον.
-Πολύβοτος.
-Σύνναδα,της οποίας σώζονται νομίσματα που γράφουν: "Συνναδέων Ιώνων","Συνναδέων Δωριαίων","Ζεύς πάνδημος Συνναδέων".
-Δοκιμία.
-Λυσιάς.
-Πέλται,οι οποίοι αναφέρονται ήδη στην "Ανάβαση" του Ξενοφώντα,αλλά δέχθηκαν πολλούς Μακεδόνες εποίκους.
-Ευμένεια.
-Διονυσόπολις.
-Λαοδίκεια η προς τον Λύκον,μία από τις αξιολογότατες και πλουσιώτερες πόλεις της μικράς Ασίας.
-Θεσιμώνιον.
-Απάμεια ή Κιβωτός,για την οποία ο Στράβων λέει,"εμπορείον μέγα της ιδίως λεγομένης Ασίας,δευτερεύον μετά την Έφεσον".
-Αντιόχεια η προς την Πισιδία.
-Σελεύκεια που επιλεγόταν και Σιδηρά.
Αυτές είναι 14 από τις 29 ελληνίδες πόλεις που αναφέρονται ονομαστικά,αλλά αυτές είναι οι πιο αναμφισβήτητες.
Γαλατία
(δηλ.,η χώρα την οποία κατέλαβαν οι Γαλάτες μεταξύ Καππαδοκίας και Παφλαγονίας,Βιθυνίας και Φρυγίας)
Ούτε αυτή διέφυγε την επίδραση του ελληνισμού.Ο μεν όχλος των Γαλατών διέσωσε τη δική του γλώσσα μέχρι τον πέμπτο αιώνα μ.Α.Τ. και οργάνωσε το πολίτευμά του κατά τα δικά του έθιμα(διαιρέθηκε το πλήθος σε δώδεκα τετραρχίες και σε κάθε μία ο προϊστάμενος ηγεμόνας λεγόταν τετράρχης).Αλλά από τον δεύτερο αιώνα π.χ.χ. ακόμα,αυτοί οι ηγεμόνες και οι επίσημοι Γαλάτες,λόγω καταγωγής και πλούτου,ασπάσθηκαν την ελληνική θρησκεία,παιδεία και γλώσσα!
-Άγκυρα,πανάρχαια πόλις η οποία είχε κτιστεί από τον βασιλιά της Φρυγίας Μίδα.Η Άγκυρα έχασε επί των Γαλατών την αρχαία αξία της,την οποία ανέκτησε πάλι επί Ρωμαίων,αποβαίνουσα τότε λαμπρότατη,μάλιστα ο Αύγουστος έκτισε σε αυτή ναόν επί των τοίχων του οποίου ενέγραψε σε μεγάλη επιγραφή την ιστορία των πράξεών του(η επιγραφή βρέθηκε το 1554,και αντιγράφηκε ολόκληρη τον 19ο αιώνα).
-Πεσσινούς,η οποία είχε ιερόν της Μητρός των Θεών,που τύγχανε μεγάλου σεβασμού.Εξακολούθησε να ακμάζει και επί των Γαλατών,ο δε Στράβων την ονομάζει "εμπορείον των ταύτη μέγιστον".
Περγαμηνόν κράτος
Εκείνο το νέο κράτος ονομαζόταν έτσι από την Πέργαμον,την πρωτεύουσά του.Ιδρυτής του υπήρξε ο θησαυροφύλαξ του Λυσιμάχου,Φιλέταιρος από το εν Πόντω Τιείον,για το οποίο ο Στράβων αναφέρει ότι ήταν χωριό(πολίχνιον),μη άξιον μνήμης,εκτός του ότι από εκεί καταγόταν ο Φιλέταιρος,ο μετέπειτα αρχηγέτης του γένους των ατταλικών βασιλέων.Ο Φιλέταιρος μετά τη δολοφονία του Αγαθοκλή αποστάτησε από τον Σέλευκο Α' και ωφελούμενος των ανωμαλιών,μετά τον θάνατο του αρχηγέτη των Σελευκιδών,όχι μόνο έγινε ανεξάρτητος,αλλά κατέλαβε και πολλές παράλιες πόλεις,του κράτους των Σελευκιδών.Ο ανηψιός του και διάδοχός του Ευμένης Α' συνέχισε τις καταλήψεις.Ο δε ξάδελφος και διάδοχος του Ευμένους,ο Άτταλος αναγορεύθηκε βασιλεύς,αφού νίκησε τους Γαλάτες σε μεγάλη μάχη,κατέστησε το βασίλειό του ισχυρότατο στη μικρά Ασία.Ο Άτταλος και οι διάδοχοί του Ευμένης Β',Άτταλος Β' και Άτταλος Γ',προστατεύθηκαν με κάθε τρόπο από τους Ρωμαίους,όταν αναμίχθηκαν στα πράγματα της Ασίας,αλλά συγχρόνως τους εξευτέλισαν παντελώς.Η ανάπτυξη του ελληνισμού τον οποίον εισήγαγαν και διέδωσαν στη Λυδία οι κληρονόμοι του Φιλέταιρου, συνεχίστηκε παρά την πολιτική επικράτηση των Ρωμαίων.Τόσο πολύ μάλιστα που η χώρα τους λεγόταν νέα Ελλάς!
Ο Ευμένης Β' ίδρυσε την περίφημη βιβλιοθήκη της Περγάμου,που έφτασε να περιλαμβάνει 200.000 βιβλία!Ζηλοτυπούντες,τότε,οι Πτολεμαίοι της Αιγύπτου,απαγόρευσαν την εξαγωγή του παπύρου από την Αίγυπτο,οπότε οι Περγαμηνοί επινόησαν την "περγαμηνή διφθέρα" και αναπλήρωσαν το υλικό της γραφής!Τεράστια ανάπτυξη γνώρισαν οι τέχνες,η πρακτική επιστήμη,η μηχανική,η ναυτική,η εμπορία,καθώς και η θεωρητική,τα μαθηματικά,η αστρονομία,η φιλοσοφία(στωϊκή),η φιλολογία.
Στην Πέργαμον κατασκευάστηκε το πολυθρύλητον άγαλμα του Ασκληπιού στο ιερό του Θεού.
-Λυσιμάχεια.
-Αττάλεια.
-Ελληνόπολις.
-Αττάλεια που πριν λεγόταν Αγρόειρα.
-Φιλαδέλφεια,την οποία παρά τις πολλές ζημιές που πάθαινε από σεισμούς,αργότερα την έλεγαν "μικραί Αθήναι",λόγω των πολλών ιερών και των εορτών της!
-Απολλωνίς.
-Σμύρνη,πανάρχαια πόλις,την οποία κατέστρεψαν οι Λυδοί τον 7ο αιώνα π.Α.Τ. και για 400 χρόνια δεν ήταν παρά ένα μικρό χωριό.Την ανοικοδόμησε ο Αντίγονος και μετά από αυτόν ο Λυσίμαχος.Ο Στράβων λέει τη Σμύρνη "πόλιν καλλίστην πασών" και θαυμάζει την ευθύτητα της ρυμοτομίας της,τους λιθόστρωτους δρόμους,τις μεγάλες στοές,τη βιβλιοθήκη και το λεγόμενο "Ομήρειον",που ήταν τετράγωνη στοά με ναό του Ομήρου και ξόανο(του Ομήρου)!
-Αρσινόη,η αρχαία Έφεσος,που μετονομάσθηκε έτσι από τον Λυσίμαχο προς τιμή της γυναίκας του.Μία από τις τρεις πόλεις(Έφεσος,Κολοφών,Κως),στις οποίες λεγόταν ότι γεννήθηκε ο επί Αλεξάνδρου και των πρώτων διαδόχων περιώνυμος ζωγράφος Απελλής.Σε αυτή άκμαζε ακόμα και το 100 π.χ.χ. η σχολή στην οποία κατασκευάστηκε ο περίφημος Βοργήσιος αθλητής,που βρίσκεται σήμερα στο Εν Παρισίοις Λούβρον!
-Θυάτειρα,την οποία ο Στράβων λέει "κατοικία Μακεδόνων".
-Νάκρασσα,κατά μιά επιγραφή που λέει "η Μακεδόνων Νακρασσιτών Βουλή και ο δήμος",κατά δε τα νομίσματα Άκρασσον,Μυσομακεδόνας και Μακεδόνας Υρκανούς.
Καρία
-Αντιόχεια η προς Μαίανδρον,επί του οποίου υπήρχε γέφυρα που εικονίζεται σε ένα σωζόμενο νόμισμά της.
-Ευανθία ή Άνθεια,όπως μετονομάσθηκαν οι πανάρχαιες Τράλλεις,μετονομασθείσες κατά καιρούς Σελεύκεια,Αντιόχεια,Πλειστάρχεια,Στρατονίκεια.
Λυκία
-Αρσινόη
-Σελεύκεια
-Πτολεμα ίς
Παμφυλία
-Δίον
-Μενεδήμιον
Πισιδία
-Σέλγη
-Σαγαλασσός
-Κιβύρα
-Άμβλαδα
Οι πόλεις της Πισιδίας,βεβαιούται ότι ήσαν αποικίες τωνellinides_poleis_tis_alexandrinis_epoxis_stin_asia Λακεδαιμονίων.
Κιλικία
Στην Κιλικία,εκτός από τα πολλά αρχαιότερα ελληνικά κτίσματα,συναντούμε πολλά νεώτερα.
-Αντιόχεια η επί Κραγίω
-Αρσινόη
-Σελεύκεια η προς Καλυκάδνω,η οποία και επί Στράβωνος άκμαζε και επί Ρωμαίων,αλλά και αργότερα επί...χριστιανισμού* αυτή διετέλεσε κάλλιστη και ΕΛΕΥΘΕΡΗ πόλις!
-Ελαιούσα
-Αντιόχεια η προς τον Σάρον
-Αντιόχεια Κιλικίας
-Επιφάνεια
Μόνο στη μικρά Ασία,λοιπόν,κτίσθηκαν κατά τους χρόνους των διαδόχων,πάνω από εξήντα νέες ελληνικές πόλεις,χωρίς να περιλαμβάνονται σε αυτές πολλές άλλες,οι οποίες αν και είχαν ελληνικά ονόματα δεν είναι ξεκάθαρο αν ιδρύθηκαν εκείνη την εποχή ή προηγουμένως.
Συρία
Η Συρία περιλάμβανε τότε μια ομάδα χωρών και τα σύνορά της ήταν προς βορράν τα όρη τηςΑρμενίας,προς ανατολάς ο Ευφράτης,προς νότον η Αραβία και προς δυσμάς η Μεσόγειος θάλασσα.
Άνω Συρία
Στην άνω Συρία,από τον ποταμό Ευφράτη και τις οροσειρές του Ταύρου μέχρι της Κοίλης Συρίας ο Σέλευκος Α',έκτισε,ανοικοδόμησε ή αναζωογόνησε πάνω από τριάντα ελληνικές πόλεις.Από αυτές τέσσερις ήταν οι πιο ονομαστές,η Αντιόχεια η επί Δάφνη,η Σελεύκεια η εν Πιερία,η Λαοδίκεια η επί θαλάττη και η Απάμεια η πρώην Πέλλα,οι οποίες κατά τον Στράβωνα ελέγοντο "αδελφαί αλλήλων" και κατά τα νομίσματά τους "αδελφοί δήμοι".
-Αντιόχεια η επί Δάφνη.Κτίσθηκε δίπλα στον ποταμό Ορόντη από τον Σέλευκο,αμέσως μετά την κυριαρχία του επί της Συρίας.Αν και κτίσθηκε στο δυτικότερο μέρος έγινε πρωτεύουσα του βασιλείου,διότι από το 293 π.Α.Τ. ακόμα ο Σέλευκος είχε διαιρέσει το βασίλειο στα δύο επιτρέποντας τις ανατολικώτερες επαρχίες στον υιό του Αντίοχον Α'.
Η Αντιόχεια ήταν τετράπολις,δηλ., αποτελείτο από τέσσαρα μέρη,με δικό του τείχος το καθένα,αλλά όλα περικλειώμενα από κοινό τείχος.Η κύρια οδός της Αντιόχειας,με εμπορικά καταστήματα και στις δύο πλευρές της,είχε μήκος τριάντα σταδίων**,ήτοι 5.550 μέτρα κατά τον Δίωνα Χρυσόστομον!Όλη δε η περιοχή της Αντιόχειας εκτεινόταν σε μια έκταση δυόμισυ γεωγραφικών μιλίων!***
Οι πρώτοι κάτοικοι της Αντιόχειας ήταν Αθηναίοι,Μακεδόνες,Κρήτες και Κύπριοι,αλλά οι Αθηναίοι μάλλον ήσαν επικρατέστεροι των άλλων,διότι ευθύς εξ αρχής ο Σέλευκος,για χάρη τους έστησε μέγιστον χάλκινον ανδριάντα της Θεάς Αθηνάς.Μάλιστα οι Αντιοχείς επί πολύν χρόνον διετήρησαν κάποια χαρακτηριστικά της πιο ευγενούς φυλής των Ελλήνων,το αττικό ιδίωμα της γλώσσας,την ευφυίαν και την ροπήν προς τα γράμματα και τις τέχνες.Η Αντιόχεια διετήρησε για πολλούς αιώνες το μέγεθός της και την ευημερία της,παρά τις καταστροellinides_poleis_tis_alexandrinis_epoxis_stin_asiaφές που πάθαινε από σεισμούς.Σε έναν μάλιστα όπως λέγεται,έχασε 250.000 ανθρώπους!
-Δάφνη,όχι πολύ μακριά από την Αντιόχεια.Μιά όμορφη πόλη,την οποία ο Γερμανός Δρόϋσεν αποκάλεσε Βερσαλλίαν της Συρίας!Η Δάφνη έγινε το πιο θαυμαστό χωριό της Ανατολής,για το μεγάλο άλσος της που διαρρεόταν από πηγαία νερά,για τους λαμπρούς ναούς της και για τα πολυτελή πανηγύρια της!
-Σελεύκεια η εν Πιερία,κτίσθηκε και αυτή δίπλα στις εκβολές του ποταμού Ορόντη και αποτελούσε τον λιμένα της Αντιοχείας.Είχε κι αυτή το μέγεθος της Αντιοχείας και την ίδια λαμπρότητα!
-Λαοδίκεια η επί θαλάττη.Ονομαστή για το εμπόριό της και τους πολλούς οίνους της!
-Απάμεια η πρώην Πέλλα.Ιδίως στρατιωτική πόλις,διότι εκεί τρέφονταν οι πεντακόσιοι ελέφαντες του Σέλευκου,εκεί επίσης διέτριβε το πλείστον της στρατιάς και εκεί ήταν το στρατιωτικόν λογιστήριον και το ιπποφορβείον.
Άλλες πόλεις που αναφέρονται στην Άνω Συρία.
-Ηράκλεια Πιερίας
-Αντιόχεια Πιερίας
-Γέφυρα
-Βέρροια
-Ηράκλεια άλλη
-Ιερόπολις
-Ευρωπός
-Νικάτωρις
-Νικόπολις
-Μελεάγρου χάραξ
-Σαμόσατα η πατρίς του Λουκιανού
-Αντιόχεια επί τωι Ταύρωι
-Αντιόχεια η προς Ευφράτην
-Επιφάνεια η προς Ευφράτην
-Ηράκλεια
-Λευκάς
-Ορθωσία
-Λάρισσα
-Λυσιάς
-Επιφάνεια άλλη
-Σελευκόβηλος
-Μέγαρα
-Απολλωνία
-Χαλκίς
-Μαρώνεια
-Ορωπός
-Ζεύγμα,ένα αξιολογώτατο χωριό δίπλα στον Ευφράτη,εκεί που ο ποταμός εγκαταλείπει τα όρη και αρχίζει να γίνεται πλωτός.Το όνομα παράγεται από τις γέφυρες που κατασκευάστηκαν από τον Σέλευκο ταυτόχρονα με την ίδρυσιν της πόλεως.Μάλιστα όταν ξεκίνησε η ατμοπλοία,από εκείνο το σημείο συνδέθηκε η Ευρώπη με την Ινδία δια της Συρίας!
Κοίλη Συρία
Το τμήμα αυτό της Συρίας διετέλεσε διαρκώς το μήλον της έριδος μεταξύ Σελευκιδών και Λαγιδών.Έτσι εδώ ιδρύθηκαν πόλεις και από τους μεν και από τους δε.
-Λαοδίκεια η προς Λιβάνω
-Απολλωνία
-Δαμασκός,η οποία ανοικοδομήθηκε από τους Μακεδόνες και τους Πτολεμαίους.Οι παραδόσεις της μαρτυρούν τον εξελληνισμό της.
-Λευκάς
-Δίον
-Πέλλα
-Γέρασα
-Ίππος
-Γάδαρα
-Αντιόχεια
-Αντιόχεια άλλη
-Αίνος
-Φιλαδέλφεια
-Φιλωτέρα
-Άζωτος
-Απολλωνία
-Ανθηδών
-Στράτωνος Πύργος
-Βερενίκη
-Πτολεμαίς,αξιολογώτατο φρούριο σε εκείνη την παραλία,που κτίσθηκε κατά τα φαινόμενα από τον δεύτερο Λαγίδη.
Μεσοποταμία
Τα βορειότερα μέρη της Μεσοποταμίας έφεραν τα ονόματα της Μυγδονίας και της Ανθεμουσίας και δείχνουν πόσο είχε προαχθεί ο εξελληνισμός της!Μνημονεύονται εδώ ένδεκα ονομαστές πόλεις.
-Απάμεια
-Σελεύκεια
-Ανθεμουσιάς
-Βάτναι
-Άλλαγμα
-Ίχναι
-Δούρα
-Αμφίπολις
-Αίνος
-Έδεσσα
-Αντιόχεια η Μυγδονική,η πρώην Νίσιβις.Και ο Πολύβιος την αναφέρει Αντιόχεια Μυγδονική,αλλά και τα νομίσματα.
Αλλά πολύ σημαντικώτερες ήσαν οι πόλεις που κτίσθηκαν στη Βαβυλωνία και στη Σουσιανή.Εκεί ο Σέλευκος έκτισε την πιο επίσημη από όλες τις πόλεις.Αυτή ήταν η...
-Σελεύκεια η επί τον Τίγριν.Η πόλις-αετός!
-Κτησιφών(αναφέρεται εκτενώς στα περί Σελεύκειας).
-Απάμεια
-Διαδοχούπολις
-Λαοδίκεια
-Σελεύκεια η προς Ηδυφώντι ποταμώι
Στα ανατολικά του ποταμού Τίγρη μέχρι τα υψηλότερα όρη,
-Άκρα
-Δημητριάς,η οποία βρισκόταν κοντά στα Άρβηλα,τη σημερινή Αρμπίλ.
Αρμενία
Αν και δεν είναι σαφές ότι η Αρμενία είχε υποταχθεί στους Σελευκίδες,βέβαιο είναι ότι κατά διαλείμματα αναγνώρισε την κυριαρχία τους και ότι περί τα τέλη του γ' και στις αρχές του β' αιώνα π.Α.Τ.,αποτέλεσε αυτοτελές κράτος με δικούς του βασιλείς.Υπέκυψε όμως η Αρμενία στην επιρροή του ελληνισμού,διότι πολλοί Έλληνες τεχνίτες διετέλεσαν "παρά τοις βασιλεύσι",όπως επί παραδείγματι ο ονομαστός για την εμπειρία του και την καλλιτεχνική ικανότητά του Καλλίμαχος.Αλλά και αυτοί οι βασιλείς της Αρμενίας εκπαιδεύονταν ελληνικά!Μάλιστα ένας εξ αυτών,ο Αρταβάσδ,όχι μόνο έγραφε λόγους και ιστορίες,αλλά και τραγωδίες ποιούσε στα ελληνικά!
Και μέσα στην Αρμενία ιδρύθηκαν ελληνικές πόλεις.
-Επιφάνεια
-Νίκαια
-Φιλαδέλφεια
Παρθυαία,Βακτριανή,Ινδική
Αυτές οι περιοχές αποσπάσθηκαν νωρίς από την κυριαρχία των Σελευκιδών.Ο ίδιος ο Σέλευκος Α' αναγκάσθηκε να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Ινδικής,αν και δεν έπαυσε να έχει σχέσεις.Από τα μέσα του γ' αιώνα π.Α.Τ. προέκυψαν πολλά αυτοτελή κράτη εντός της αχανούς αυτής περιοχής,λόγω της αδυναμίας των διαδόχων του Αντιόχου Α'.Παρά το ότι μετά από κάποια νίκη του ο Αντίοχος Α' είχε επωνομασθεί "Σωτήρ",δεν είχε τα προτερήματα και τις αρετές του πατέρα του.Έχασε τις χώρες της μικράς Ασίας,Καππαδοκία,Πόντο,Βιθυνία και Πέργαμον,ατύχησε στον κατά της Αιγύπτου πόλεμο και έφτασε στο σημείο να θανατώσει τον μεγαλύτερο υιό του.Μετά τον θάνατό του εν έτει 264 π.Α.Τ.,ο υιός του και διάδοχος Αντίοχος Β',τον οποίον οι Μιλήσιοι τον επωνόμασαν "Θεόν" διότι τους απήλλαξε από κάποιον τύραννο,παραδόθηκε σε κάθε ακολασία και παραμέλησε τα καθήκοντά του,ώστε στη δεκαπενταετή διάρκεια της βασιλείας του,έχασε σχεδόν το μισό βασίλειό του.Κάποιος Έλληνας αγνώστου καταγωγής,ονόματι Θεόδοτος ή Διόδοτος,εστασίασε στη Βουχαρία και ίδρυσε εκεί το Βακτρικόν κράτος,το οποίο μετά από λίγο εξαπλώθηκε μέχρι των συνόρων της Ινδικής.Έγινε τόσο μεγάλο και πολυάνθρωπο,ώστε βεβαιούται ότι περιλάμβανε χίλιες πόλεις!
Ο μεν υιός και διάδοχος του Θεοδότου Α',Θεόδοτος Β' νικήθηκε περί το 219 π.Α.Τ. από τον εκ Μαγνησίας Ευθύδημον,αλλά και ο Ευθύδημος διετέλεσε ανεξάρτητος του τότε βασιλεύοντος Αντιόχου Γ',συνομολογώντας απλώς συμμαχία μαζί του και δεχόμενος την κηδεμονία του.Μετά τον θάνατο του Ευθύδημου,περί το 195 π.Α.Τ.,το Βακτρικόν κράτος χωρίστηκε στα δύο.Ο υιός του Ευθυδήμου,Δημήτριος διατήρησε τις περί την Ινδικήν κτήσεις του πατέρα του,την δε Βακτριανήν κατέλαβε ο Μένανδρος.Μετά από αυτόν ο υιός του και διάδοχος Ευκρατίδας Α',με τη σύμπραξη των συμμάχων του Πάρθων,έξωσε τον Δημήτριον και από τις Ινδικές χώρες,συνενώνοντας τις χώρες αυτές στο Βακτρικόν κράτος.
Μετά από λίγο ο υιός του Ευκρατίδας Β' αφού έχασε τη συμμαχία των Πάρθων κατατροπώθηκε από αυτούς εν έτει 134 π.Α.Τ. και έτσι διαλύθηκε εκείνο το βασίλειο.Παρά ταύτα επellinides_poleis_tis_alexandrinis_epoxis_stin_asiaειδή το κράτος εκείνο διετέλεσε επί εκατό και παραπάνω έτη υπό Έλληνες ηγεμόνες,όχι μόνο διατήρησε τα σπέρματα του πολιτισμού όσα κατέθεσαν στις χώρες εκείνες,ο Αλέξανδρος ο μέγας και ο Σέλευκος Α',αλλά και παραδόξως τα υπέθαλψε και τα προήγαγε.
Συγχρόνως σχεδόν με την αποστασία του Διοδότου,αποστάτησαν στις νοτιοανατολικές χώρες της Κασπίας θαλάσσης τα Παρθικά στίφη με ηγεμόνα τον Αρσάκην,παραμένοντας έκτοτε ανεξάρτητα.Οι Πάρθοι αυτοί,τους οποίους άλλοι τους λένε συγγενείς του Μηδοπερσικού κλάδου,άλλοι τους υπολαμβάνουν ως ένα εκ των τουρκικών εθνών,ήσαν και παρέμειναν νομάδες,το δε κράτος τους ωφελούμενο από την αδυναμία των Σελευκιδών έφτασε περί τα μέσα του β' π.Α.Τ. αιώνος να περιλάβει όλες τις μεταξύ Ευφράτου και Ινδού χώρες.Παρ' όλο που διετηρήθη περί τα 450 έτη,δεν μπορεί παρά να ονομασθεί κράτος βάρβαρον.Αλλά όμως οι εντός αυτού του κράτους περιλαμβανόμενες ελληνίδες πόλεις διατήρησαν για πολύν χρόνον τον ελληνικόν χαρακτήρα.Κύρια απόδειξις αυτού είναι ότι σώζονται νομίσματα τους μέχρι του 196 έτους μ.Α.Τ. που φέρουν την των Σελευκιδών χρονολογία.
Ακόμα και αυτοί των Πάρθων βασιλείς,οι από τον αρχηγέτην τους καλούμενοι Αρσακίδαι,δεν έμειναν παντελώς αναίσθητοι στις χάρες του ελληνισμού.
Έρχεται μέχρις εμάς ο θρύλος ότι στην αυλή τους άκμασε μεγάλος υποκριτής(ηθοποιός) τραγωδιών,ο Ιάσων Τραλλιανός.Οι παλαιές φήμες έλεγαν για τα παιδιά των Περσών,των Σουσιανών και των Γεδρωσίων,χωρών που υπάγονταν στο Παρθικό κράτος,ότι ήδον(τραγουδούσαν) τις τραγωδίες του Ευριπίδου και του Σοφοκλέους!Σε αυτό βέβαια,συνετέλεσαν οπωσδήποτε οι πόλεις τις οποίες έκτισαν οι Σελευκίδες,μη εξαιρουμένων των πόλεων τις οποίες ίδρυσε ο ίδιος ο Αλέξανδρος ο μέγας,αλλά και αυτές που προϋπήρχαν από πολύ παλαιότερες εκστρατείες των Ελλήνων υπό τον Διόνυσον ο οποίος ίδρυσε την πόλιν Νύσσα στον Ινδό ποταμό,οι κάτοικοι της οποίας υποδέχθηκαν τον Αλέξανδρο ως συμπατριώτη****!
Περσίς
Εδώ βρίσκουμε τις πόλεις,
-Λαοδίκεια
-Στάσις
-Μεθώνη
Μηδία
Για τη χώρα αυτή ο Πολύβιος λέει γενικώς ότι περιοικείται από πόλεις ελληνίδες και αναφέρει ονομαστικά,
-Επιφάνεια,τα αρχαία Εκβάτανα
-Αντιόχεια
-Αχαίς
-Ευρωπός
-Λαοδίκεια
-Απάμεια
-Εκατόμπολις
-Χάραξ
Παρθιαία,Υρκανία,Αρεία
-Σύριγξ
-Καλλιόπη
-Φεραί
-Εκατόμπυλος
-Ευμένεια
-Σώτειρα
-Χάρις
-Αχαία
Βακτριανή
-Αντιόχεια η εν Μαργιανή
-Αντιόχεια η εν Σκυθία
-Θήρα
-Ευκρατιδία
-Δημητριάς
-Ευθυδημία
Αυτές ήταν,οι πιο μεγάλες,ξακουστές και πολυπληθείς ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ πόλεις.Περίπου 160 κτίσθηκαν από τους διαδόχους.
Πάμπολλες άλλες μικρότερες συνέθεσαν τον ιστό της ελληνιστικής περιόδου και συνέβαλλαν κατά πολύ στον εξελληνισμό της Ασίας.
Με έναν αυθαίρετο υπολογισμό και με δεδομένα,τον πληθυσμό της Σελευκείας επί τον Τίγρην και της Αντιοχείας της επί Δάφνην,μπορούμε να πούμε ότι με μέσον όρο Ελλήνων κατοίκων τους 10.000 και συνυπολογίζοντας τους απογόνους τους επί τρεις,βγάζουμε ως αποτέλεσμα ότι μόνο για την περίοδο των τριών αιώνων,οι Έλληνες κάτοικοι της Ασίας ανάγονται στα 4.800.000 Έλληνες!!!Και μόνο για εκείνη την εποχή!
----
(*)μ.,π.Α.Τ.=μετά ή προ Απολλώνιον Τυανέα.
*Έτσι ακριβώς γράφει ο χριστιανός ιστορικός Παπαρρηγόπουλος την περίοδο της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας(Νέας Ρώμης-Κωνσταντινουπόλεως)...!
**[αρχαία Ελλάδα] Μονάδα μήκους. Αντιστοιχούσε σε 185 περίπου μέτρα. Το μήκος του όμως ποίκιλε κατά τόπους γιατί, ο πους παρουσίαζε διαφορές. Οι υποδιαιρέσεις του σταδίου ήταν:
1 στάδιο = 6 πλέθρα = 100 οργυιάς = 600 πόδας = 2.400 παλεστάς.
***Το γεωγραφικό μίλι (geografical mile) αν και έχει καθοριστεί ως ίσο με 4' (πρώτα) της μοίρας στον ισημερινό δηλαδή ίσο με 7.422 μέτρα, σήμερα η χρήση του είναι σπάνια.
****Όπως και αυτές υπό τον Ηρακλήν,τον Περσέαν,τον Τριπτόλεμον,τον Νίνον,τον Ουρανόν και άλλους προγενέστερα!
Πλάτων Πισατίδης
